Βρισκόμαστε πλέον εν μέσω νέας καραντίνας μετά και την απόφαση αναστολής λειτουργίας όλων των σχολικών μονάδων γενικής εκπαίδευσης και για ακόμα μια φορά εξαιρέθηκαν οι ΣΜΕΑΕ. Από την τελευταία μας τοποθέτηση με συγκεκριμένα αιτήματα για την ασφαλή λειτουργία των σχολικών μονάδων ειδικής αγωγής έχουν παρέλθει ακριβώς 4 μήνες. Στο διάστημα αυτό η μόνη ενέργεια που υπήρξε από την πλευρά της Πολιτείας ήταν η ανακοίνωση για ένταξη των εκπαιδευτικών εαε στον κατά προτεραιότητα εμβολιασμό ,ο οποίος μόλις σήμερα έγινε πράξη. Οι ημερομηνίες  για την α δόση ξεκινούν από τα μέσα Απριλίου, κάτι που σημαίνει πως μέχρι τότε συνεχίζουμε και είμαστε εκτεθειμένοι χωρίς τα απαραίτητα μέτρα. Παρόλες τις προσπάθειες της ηγεσίας του υπουργείου να παρουσιάζει μια επίπλαστη εικόνα ,πως όλα βαίνουν καλώς ,η αναστολή δεκάδων ΣΜΕΑΕ λόγω κρουσμάτων αποτελεί απόδειξη πως ο κίνδυνος παραμένει και στον ίδιο ακριβώς βαθμό.

Κοινοποιούμε ξανά τις θέσεις μας όπως καταγράφηκαν τον Νοέμβριο και καλούμε τα μέλη μας να συμμετάσχουν στην απεργία που προκήρυξε η ΔΟΕ και στις κατά τόπους δράσεις που ανακοινώθηκαν από τις εκάστοτε ΣΕΠΕ. Στηρίζουμε την αυριανή κινητοποίηση στο υπουργείο Παιδείας στις 12:00

17-11-2020

Με βάση απόφαση του ΥΠΑΙΘ οι σχολικές μονάδες ΕΑΕ όλων των βαθμίδων θα παραμείνουν ανοιχτές. Εν μέσω του δεύτερου και πιο σφοδρού κύματος πανδημίας, και έχοντας την εμπειρία του προηγούμενου lockdown τόσο ως προς τον αντίκτυπό του σε όλους όσο και ειδικότερα ως προς τον τρόπο που λειτούργησε η εξ αποστάσεως εκπαίδευση στην ΕΑΕ -με έμφαση στις ΣΜΕΑΕ- ως ΣΑΤΕΑ επισημαίνουμε τα εξής:

– Η διασφάλιση της υγείας όλων, μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικού προσωπικού είναι και πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα της Πολιτείας. Αυτό στην πράξη οφείλει να αποδεικνύεται με οργανωμένο σχέδιο σε επίπεδο παροχής υπηρεσιών (επαρκές εκπαιδευτικό και ιατρικό προσωπικό για όλες τις σχολικές μονάδες) και σε επίπεδο υλικοτεχνικών υποδομών και πόρων).
– Τα αυτονόητα αιτήματα που έχει διατυπώσει εδώ και πολύ καιρό μεγάλο μέρος της εκπαιδευτικής κοινότητας δε φαίνεται να λαμβάνονται υπόψη από την πολιτική ηγεσία. Η μείωση των μαθητών ανά τμήμα και η εύρεση επιπλέον χώρων για διδασκαλία, επαρκές προσωπικό καθαριότητας, έγκαιρη αποστολή αναλώσιμων υλικών, συχνή διενέργεια τεστ σε μαθητές και εκπαιδευτικούς είναι μόνο μερικά από τα αιτήματα που μένουν ανικανοποίητα. Το γεγονός ότι δόθηκε οδηγία από ΥΠΑΙΘ για υπεύθυνο διαχείρισης κορωνοϊού με ένα απλό “επιμορφωτικό” σεμινάριο και χωρίς εξοπλισμό σε εκπαιδευτικό αντί να εξασφαλιστούν το απαραίτητα ιατρικά κλιμάκια για διεξαγωγή τακτικών ελέγχων μαζί με όλα τα υπόλοιπα μέτρα προστασίας είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα μετακύλισης ευθύνης.
Ως προς τη συνέχιση λειτουργίας των ΣΜΕΑΕ:
– Η εξαίρεση των ΣΜΕΑΕ όλων των βαθμίδων δημιουργεί προβληματισμό εξαιτίας κυρίως της έλλειψης επιχειρηματολογίας από άποψη ΥΠΑΙΘ, καθώς δεν εξηγούνται οι λόγοι για τη συγκεκριμένη επιλογή – εισήγηση των συναρμόδιων φορέων (ομάδας λοιμοξιολόγων, ΥΠΑΙΘ κ.λπ.). Κατ’ αρχάς, το γεγονός ότι πολλοί μαθητές με αναπηρία είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι από άποψη υγείας, καθώς έχουν υποκείμενα νοσήματα, σοβαρές – χρόνιες ασθένειες, είναι ένας παράγοντας αυξημένης βαρύτητας που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στο ρίσκο της καθημερινής μετακίνησης και αλληλεπίδρασης από και προς το σχολείο με όλα τα εμπλεκόμενα άτομα. Ακόμη, η μεταφορά των μαθητών των ΣΜΕΑΕ γίνεται με πούλμαν και ταξί χωρίς να τηρούνται πάντα οι αποστάσεις ή και η χρήση μάσκας, σε συνδυασμό με το ότι μερικές φορές τα δρομολόγια εξυπηρετούν ταυτόχρονα περισσότερες από μία σχολικές μονάδες, γεγονός που συνεπικουρεί στη διασπορά του ιού. Ήδη από το τέλος της περσινής σχολικής χρονιάς και της επαναλειτουργίας των σχολείων έπρεπε να υπάρχει έγκαιρος προγραμματισμός – πρόβλεψη για αύξηση των δρομολογίων ενόψει ενός δεύτερου κύματος της πανδημίας.
– Επιπλέον, οι παράμετροι που χαρακτηρίζουν το ωρολόγιο πρόγραμμα λειτουργίας της πλειονότητας των ΣΜΕΑΕ (συχνή μετακίνηση σε χώρους -αίθουσες για ατομική ή ομαδική εργασία με ΕΕΠ και ΕΒΠ, εναλλαγή ατόμων από το εκπαιδευτικό προσωπικό) καθώς και η φύση της εκπαιδευτικής διαδικασίας (κοινόχρηστο εποπτικό υλικό, κοινές επιφάνειες ομαδικής εργασίας κ.ά.) και η σωματική εγγύτητα εκπαιδευτικών και εκπαιδευόμενων δημιουργούν -δυστυχώς- αυξημένες πιθανότητες μετάδοσης του ιού. Προς την ίδια κατεύθυνση συμβάλλει η οδηγία του υγειονομικού πρωτοκόλλου περί μη υποχρεωτικής χρήσης μασκών από τους μαθητές σε συνδυασμό με τη δυσκολία στην τήρηση των αποστάσεων ασφαλείας με όποιο άτομο αλληλεπιδρούν.
Ως προς την παιδαγωγική διάσταση του θέματος:
– Η διά ζώσης διδασκαλία είναι αναντικατάστατη σε πολλές περιπτώσεις μαθητών με αναπηρία ή/ και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες λόγω των πρακτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών της (λ.χ. ανάγκη για σωματική καθοδήγηση, χρήση τρισδιάστατου εποπτικού υλικού, άμεση ανατροφοδότηση μαθητή με αξιοποίηση πολλών αισθητηριακών οδών) αλλά κυρίως, όπως ισχύει για όλους τους μαθητές, εξαιτίας της παραμέτρου της παιδαγωγικής σχέσης και αναγκαίας ζωντανής αλληλεπίδρασης εκπαιδευτικού – μαθητή.
– Η εξ αποστάσεως σύγχρονη ή ασύγχρονη εκπαίδευση μόνο επικουρικά μπορεί να συνεισφέρει στην εκπαιδευτική υποστήριξη των μαθητών, λαμβάνοντας υπόψη τις πρακτικές δυσκολίες που ήδη μεγάλο μέρος της εκπαιδευτικής κοινότητας έχει επισημάνει (μη διασφάλιση πρόσβασης στο ίντερνετ, απουσία κατάλληλου τεχνολογικού εξοπλισμού σε εκπαιδευτικούς και μαθητές, τεχνικά προβλήματα σε ψηφιακές εκπαιδευτικές πλατφόρμες, νέες δύσκολες εργασιακές συνθήκες γονέων για τηλεργασία, χορήγηση ειδικών αδειών κ.λπ.).
– Τα κοινωνικά κριτήρια που τίθενται για τη διάθεση του τεχνολογικού εξοπλισμού βάσει οδηγιών ΥΠΑΙΘ εγείρουν προβληματισμό, καθώς αναιρούν ως έναν βαθμό τον καθολικό χαρακτήρα της εφαρμογής “υποχρεωτικής, δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης”. Το ΥΠΑΙΘ οφείλει να διασφαλίσει πρόσβαση και εξοπλισμό σε όλους τους μαθητές ανεξαιρέτως και όχι να τους βάζει σε “σειρά προτεραιότητας” για τα ελάχιστα τάμπλετ που υπάρχουν ανά σχολική μονάδα.
Ως προς το δικαίωμα στην άδεια:
– Πολλοί συνάδελφοι δικαίως θα κάνουν χρήση των ειδικών αδειών και των αδειών ειδικού σκοπού, προκειμένου να προστατευτούν οι ίδιοι ή και να φροντίσουν την οικογένειά τους. Αυτό σε πρακτικό επίπεδο σημαίνει υποστελέχωση των ΣΜΕΑΕ σε μεγάλο ποσοστό, γεγονός που μεταφράζεται σε καθεστώς υπολειτουργίας – ενίοτε και απλής φύλαξης των μαθητών- εξαιτίας της μεγαλύτερης αναλογίας μαθητών – εκπαιδευτικών. Πώς διασφαλίζεται η σωστή εκπαίδευση των συγκεκριμένων μαθητών όταν το εκπαιδευτικό προσωπικό καλείται να προσχωρήσει στη διδακτέα ύλη των αναλυτικών προγραμμάτων, χωρίς ωστόσο να επαρκεί αριθμητικά για τον σκοπό αυτό; Οι εναπομείναντες εκπαιδευτικοί σε κάθε σχολική μονάδα θα κληθούν να διαχειριστούν μια ιδιαίτερα απαιτητική κατάσταση, λαμβάνοντας υπόψη ότι απαγορεύονται οι συμπτύξεις τμημάτων και ότι ο νέος χρόνος ουσιαστικής εκπαιδευτικής παρέμβασης που θα αναλογεί ανά μαθητή θα είναι πολύ μικρότερος λόγω του μειωμένου προσωπικού. Ως εκπαιδευτικοί οφείλουμε να επισημάνουμε αυτόν τον παράγοντα που θα επηρεάσει σημαντικά τη νέα σχολική πραγματικότητα.
Για τους μαθητές που φοιτούν στα Τμήματα Ένταξης (Τ.Ε.) ή που υποστηρίζονται από εκπαιδευτικό Παράλληλης Στήριξης δημιουργούνται, επίσης, ερωτήματα κατά πόσο θα συνεχιστεί η εκπαίδευσή τους κατά την αναστολή λειτουργίας των σχολικών μονάδων που φοιτούν, καθώς μερικές Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ήδη τοποθετούν προσωρινά εκπαιδευτικούς των Τ.Ε. και της Παράλληλης Στήριξης σε κενές θέσεις ΣΜΕΑΕ, επιχειρώντας “μπαλώματα” στις θέσεις εκπαιδευτικών που μένουν κενές λόγω αδειών. Αυτό αφενός αντιβαίνει τη λογική του επιχειρήματος για περιορισμό επαφών από τη μια σχολική μονάδα σε άλλη, αφετέρου αποτελεί διάκριση εις βάρος της συγκεκριμένης ομάδας μαθητών και μάς θυμίζει την περσινή οδηγία περί εθελοντικής προσωρινής στελέχωσης των ΚΕΣΥ με εκπαιδευτικούς ΕΑΕ.
Αναφορικά με τα ΚΕΣΥ: Όπως και κατά την προηγούμενη καραντίνα, έτσι και τώρα τα ΚΕΣΥ -παρότι εκπαιδευτική υποστηρικτική υπηρεσία- εξακολουθούν να λειτουργούν με ένα διαφοροποιημένο καθεστώς ωραρίου, όπως και άλλες δημόσιες υπηρεσίες, χωρίς ωστόσο να πληρούνται όλες οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία τους κατά αντιστοιχία με τα αιτήματα που προαναφέρθηκαν για τα σχολεία.
Ως προς τις προκλήσεις για τους γονείς:
– Ως εκπαιδευτικοί και γονείς οι ίδιοι αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες και την αγωνία των γονέων/ κηδεμόνων μαθητών με αναπηρία ή/ και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες για τον αντίκτυπο μιας δεύτερης καραντίνας εις βάρος της καθημερινότητας της οικογένειας γενικότερα και ειδικότερα στην ψυχοσυναισθηματική κατάσταση των μαθητών. Οι μαθητές μας έχουν το δικαίωμα για ασφαλή παρουσία στο εκπαιδευτικό τους πλαίσιο και για απρόσκοπτη πρόσβαση στην εκπαίδευση με όλα τα κατάλληλα μέσα χωρίς να υπάρχει οικονομική επιβάρυνση από πλευράς γονέων. Πολλοί εργαζόμενοι γονείς/ κηδεμόνες που θα επιλέξουν να κρατήσουν προληπτικά τα παιδιά τους στο σπίτι θα είναι και επιβαρυμένοι με την τηλεργασία και δε θα είναι σε θέση να υποστηρίξουν τους μαθητές κατά τις ώρες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης που, όπως αποδείχθηκε στην πράξη πέρυσι, ήταν απαραίτητο να το πράξουν για την πιο αποτελεσματική παρακολούθηση και συμμετοχή των μαθημάτων. Σε αυτό το σημείο αξίζει να επισημανθεί πως η απουσία κατάλληλων δομών φροντίδας και απασχόλησης για την ασφαλή παραμονή των μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες κατά τις ώρες εργασίας γονέων/ κηδεμόνων, που θα μπορούσε να λειτουργήσει αντισταθμιστικά σε μια καθημερινότητα με πολλούς περιορισμούς, γίνεται εκ νέου αισθητή.
Με βάση όλα τα παραπάνω αναγνωρίζουμε ότι η λειτουργία των ΣΜΕΑΕ -παρά τις προαναφερθείσες δυσκολίες- μπορεί υπό αυστηρές προϋποθέσεις να διατηρήσει την επαφή των μαθητών με την εκπαιδευτική διαδικασία και να στηρίξει κατ’ επέκταση ως έναν βαθμό τις οικογένειές τους σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Ωστόσο, επιφυλασσόμαστε για το αποτέλεσμα αυτής της επιλογής του ΥΠΑΙΘ -το οποίο οφείλει να παρουσιάσει ξεκάθαρα τη λογική της απόφασής του- καθώς, αν δεν εξασφαλιστούν άμεσα όλα τα απαραίτητα μέτρα τόσο για μαθητές όσο και για εκπαιδευτικούς, το ρίσκο εις βάρος της υγείας όλων των εμπλεκομένων είναι ιδιαίτερα μεγάλο και οι εκπαιδευτικοί δε θα πρέπει να μετατραπούν σε αποδιοπομπαίους τράγους για πιθανή αρνητική εξέλιξη της εικόνας στις ΣΜΕΑΕ.
Όπως και στην προηγούμενη καραντίνα, ως εν ενεργεία εκπαιδευτικοί θα συνεχίσουμε να παρέχουμε εκπαιδευτικές υπηρεσίες στους μαθητές μας αλλά παράλληλα θα πρέπει να υπερασπιζόμαστε, σε συνεργασία και με τους γονείς, τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών και να διεκδικούμε με κάθε πρόσφορο τρόπο τις κατάλληλες συνθήκες εργασίας των ιδίων.
Το ΔΣ του ΣΑΤΕΑ