Αναπληρωτές Εκπαιδευτικοί Ειδικής Αγωγής:
Παρεμβαίνουμε Δημόσια για να μην είμαστε πια
«παιδιά ενός κατώτερου Θεού»
Αγαπητοί γονείς, αγαπητοί συνάδελφοι εκπαιδευτικοί, αγαπητοί σύνεδροι,
Σας ζητούμε συγνώμη για την «απότομη» ίσως παρέμβαση μας στο συνέδριο αλλά εδώ και πολλά χρόνια είμαστε «τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού» στον χώρο της Ειδικής Αγωγής. Ξέρουμε ότι αυτή η έκφραση σας θυμίζει πολλά. Όμως έτσι νιώθουμε ως επαγγελματίες εκπαιδευτικοί. Νιώθουμε «κομπάρσοι»: όχι στα σχολεία και στα μάτια των παιδιών και των γονέων, αλλά στις πολιτικές που χαράσσονται και αφορούν την Ειδική Αγωγή στον τόπο μας. Γι’ αυτό επιλέξαμε να παρέμβουμε σε αυτό το συνέδριο απέναντι στην πολιτική της Διεύθυνσης Ειδικής Αγωγής και του Υπουργείου Παιδείας. Ποιοί είμαστε όμως;
Είμαστε: η Ελένη που δουλεύει για ένατη χρονιά στην Ειδική Αγωγή, σε Τμήμα Ένταξης. Πέρσι ήταν στην Άνδρο, φέτος μετακόμισε στην Αθήνα. Ο Γιάννης που κάνει Παράλληλη Στήριξη στην Κέρκυρα σ’ ένα παιδί με σύνδρομο Asperger, πέρσι ήταν σε Ειδικό Σχολείο στην Κρήτη, δουλεύει για έκτη χρονιά. Η Παναγιώτα που τώρα βρίσκεται αυτή στο Ειδικό Σχολείο της Κρήτης, στη θέση του Νίκου, τέταρτη συνεχόμενη χρονιά αναπληρώτρια, πέρσι υπηρετούσε στον Έβρο. Είμαστε αυτοί που αντικρύζουμε κάθε πρωί, σε όλη την Ελλάδα, στις 8.10, τα παιδιά σας: τους μαθητές και μαθήτριες με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Είμαστε σχεδόν το 50% των εκπαιδευτικών Ειδικής Αγωγής που στελεχώνουν την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.
Και γιατί παρεμβαίνουμε; Γιατί και εμείς (και τα παιδιά και οι γονείς) είμαστε θύματα των πολιτικών που ακολουθούνται από τη Διεύθυνση Ειδικής Αγωγής και το Υπουργείο Παιδείας τόσα χρόνια. Γιατί το παιδί που έχει ανάγκη τη σταθερότητα του εκπαιδευτικού μέσα στα σχολικά χρόνια όσο κανένα άλλο, το παιδί με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, είναι θύμα της ανάλγητης πολιτικής του Υπουργείου να μην έχει σταθερούς εκπαιδευτικούς Ειδικής Αγωγής, να μας κρατάει «προσωρινούς», συμβασιούχους εδώ και 10 χρόνια. Εμείς σαν επαγγελματίες, έχουμε καταντήσει ένας περιπλανώμενος θίασος αναπληρωτών, κάθε χρόνο μαζεύουμε το παιδαγωγικό υλικό μας, μερικές φορές και τα έπιπλα του σπιτιού που μένουμε και μετακομίζουμε από σχολείο σε σχολείο, από πόλη σε πόλη. Κάθε χρόνο τα κενά στην Ειδική Αγωγή αργούν να καλυφθούν λόγω της «αναπλήρωσης», κάθε χρόνο ολόκληρα Ειδικά Σχολεία δεν ξεκινούν στην ώρα τους, αφού λείπουν οι εκπαιδευτικοί αναπληρωτές, εμείς.
Η Ειδική Αγωγή δεν ήταν ποτέ προτεραιότητα της Δημόσιας Εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Αυτό το ξέρετε καλά. Ξέρετε πως μόνο τα τελευταία 10 χρόνια, μετά από συνεχείς πιέσεις των οργανώσεων των γονέων και των αναπήρων, μετά από παρεμβάσεις και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ισότιμη πρόσβαση των παιδιών στην εκπαίδευση, το Κράτος αποφάσισε να αναπτύξει τη Δημόσια και Δωρεάν Ειδική Αγωγή. Και πάλι όμως αυτό το έργο έχει μείνει λειψό. Χαρακτηριστικός είναι ο τελευταίος νόμος της Ειδικής Αγωγής, ο ν.3699/2008 (πριν την περιβόητη «κρίση») που έχει μετατρέψει το χώρο της Ειδικής Αγωγής σε «εμπορευματική επιχείρηση», σε «μαγαζί»: κάνε ένα μεταπτυχιακό, κάνε μια επιμόρφωση 400 ωρών και έγινες ειδικός παιδαγωγός. Δώσε λεφτά και μπες στην Ειδική Αγωγή. Χρυσές δουλειές για τους επιτήδειους στα Πανεπιστήμια, εντός και εκτός Ελλάδος (Βουλγαρία, Ιταλία, Αγγλία κ.α.). Υπονόμευση της προσπάθειας για ποιοτική, εξειδικευμένη υποστήριξη των μαθητών.
Σαν να μην έφτανε αυτή η πολιτική της «εμπορευματοποίησης» της Ειδικής Αγωγής, ο νόμος χώρισε ταξικά τους γονείς (σε όσους έχουν να πληρώσουν ιδιωτική Παράλληλη Στήριξη και σ’ όσους δεν έχουν), ξέχασε να μιλήσει για το τι γίνεται πριν και μετά το Δημοτικό κ.α. πολλά. Πρόκειται για ένα θεσμικό πλαίσιο που όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς στην Ειδική Αγωγή θέλουν ν’ αλλάξει, που σε συνάντηση που είχαμε με το Υπουργείο ειπώθηκε ότι θ’ αλλάξει μέσα στο καλοκαίρι και που φυσικά το βιώνουμε ακόμα. Η Διεύθυνση δε της Ειδικής Αγωγής αρνείται ακόμα και να παραστεί στα δικαστήρια που έχουμε κινήσει στη βάση εργασιακών αντιφάσεων και αδικιών του συγκεκριμένου νόμου (διπλοεγγραφές στους πίνακες αναπληρωτών εκπαιδευτικών). Παίρνει συνέχεια αναβολές, υπεκφεύγει.
Μπορεί το Υπουργείο να μην αλλάζει το προβληματικό θεσμικό πλαίσιο της Ειδικής Αγωγής, αλλά εισάγει «καινοτομίες»: μιλάμε για το πρόγραμμα ΕΣΠΑ στην Παράλληλη Στήριξη. «Καλά που υπάρχει το ΕΣΠΑ και έχετε δουλειά» ακούμε από στελέχη της Εκπαίδευσης στα σχολεία. «Τι να κάνω, πήρα δασκάλους Γενικής Αγωγής στην Ειδική Αγωγή γιατί εσείς δε φτάνετε» μας έλεγε ο κ.Αλεβίζος, Διευθυντής Ειδικής Αγωγής, σε συνάντηση που είχαμε μαζί του τον περασμένο Μάη, όταν απεργούσαμε για ν’ ακουστούμε.
Να θυμίσουμε εδώ κάποια πράγματα, γιατί το Υπουργείο βαφτίζει το κρέας ψάρι, όπως ονόμασε «Ψηφιακό Σχολείο» την έλλειψη σχολικών βιβλίων μέχρι σήμερα: Α) Πριν το ΕΣΠΑ κ.Αλεβίζο, υπήρχαν ή δεν υπήρχαν σε τούτη τη Γη τα παιδιά που χρειάζονταν Παράλληλη Στήριξη; Υπήρχαν. Το Υπουργείο παραβίαζε λοιπόν το Συνταγματικό Δικαίωμα όλων των παιδιών στην ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση. Απλά δεν κάλυπτε τις ανάγκες. Και το ίδιο φοβούμαστε θα συμβεί μετά το τέλος του προσωρινού ΕΣΠΑ. Άρα «εμείς έχουμε δουλειά ως αναπληρωτές», ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΝΑΓΚΕΣ, ΟΧΙ ΓΙΑΤΙ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΟ ΕΣΠΑ. Β) Γιατί η Πολιτεία δε φρόντισε να «παράξει» περισσότερους εκπαιδευτικούς Ειδικής Αγωγής αν υπάρχουν τόσες ανάγκες; Γιατί έκλεισε τα Διδασκαλεία και τη Μετεκπαίδευση στην Ειδική Αγωγή; Πως αντιστάθηκε σ’ αυτήν την εξέλιξη η Διεύθυνση Ειδικής Αγωγής; Γ) Πώς ερμηνεύεται το γεγονός πως όσοι εκπαιδευτικοί Γενικής Αγωγής δουλεύουν στο ΕΣΠΑ, αναγνωρίζεται η προϋπηρεσία τους στην Ειδική Αγωγή και μόνο (εγκύκλιος αναπληρωτών Ειδικής Αγωγής του καλοκαιριού), ενώ αν δουλέψουν ως γενικοί δάσκαλοι/νηπιαγωγοί, δεν αναγνωρίζεται η προϋπηρεσία τους; Γιατί συμβαίνει αυτό; Μήπως για να «κατασκευαστούν» fast-food εκπαιδευτικοί Ειδικής Αγωγής, χωρίς εργασιακά δικαιώματα, με μια επιμόρφωση 70 ωρών (!) που δεν έχει γίνει; Μήπως απλά για ν’ απορροφηθούν κονδύλια του ΕΣΠΑ;
Την εποχή της «κρίσης», την εποχή που το Υπουργείο «αναγκάζεται» να κλείσει τα ΚΕΔΔΥ (αντί να τα κρατήσει, να τα ανανεώσει και να τα στελεχώσει περισσότερο για να μην περιμένουν οι γονείς και τα παιδιά μέχρι και 6 μήνες για διάγνωση), την εποχή που όχι μόνο ειδικό παιδαγωγικό υλικό δεν προβλέπεται στα σχολεία, αλλά ούτε πετρέλαιο θέρμανσης, την εποχή που μέχρι και η Γλώσσα έχει αλλάξει νόημα («Ψηφιακό Σχολείο», «Πρώτα ο μαθητής» κ.α.) η Διεύθυνση Ειδικής Αγωγής έχει διαλέξει στρατόπεδο: δεν υπηρετεί τα παιδιά, τους γονείς, τους επαγγελματίες του χώρου, δεν παίρνει καμία ανακουφιστική πρωτοβουλία, αποφεύγει τα πάντα. Αλλά εμείς υπάρχουμε. Και θα υπάρχουμε. Θα είμαστε το μέλλον της Ειδικής Αγωγής, η ζωντανή εκπαίδευση που ακούει το κουδούνι κάθε πρωί και δεν φυλάγεται σε αποστειρωμένα Υπουργεία και γραφειοκρατικές θέσεις.
