Υπόμνημα της ΠΟΣΓΚΑμεΑ για τη νέα σχολική χρονιά 2013-2014

ΥΠΟΜΝΗΜΑ: «ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΟΣΓΚΑμεΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΤΑ ΑμεΑ- ΑΙΤΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ ΕΝΟΨΕΙ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2013-2014 ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΝΑΡΞΗΣ ΤΗΣ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ»

20/6/2013

 

ΠΡΟΣ:  Υπουργό  Παιδείας, Θρησκευμάτων,
Πολιτισμού και Άθλησης, κ. Κ. Αρβανιτόπουλο,

ΚΟΙΝ.:  Όπως Πίνακας Αποδεκτών Κοινοποίησης

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

Θέμα: «Θέσεις της ΠΟΣΓΚΑμεΑ για την εκπαίδευση και την αναβάθμιση των εκπαιδευτικών υπηρεσιών στα άτομα με αναπηρία – Αίτημα για την άμεση λήψη μέτρων ενόψει της νέας σχολικής χρονιάς 2013-2014 και της έναρξής της την ίδια ημέρα και για τους μαθητές με αναπηρία»

Κύριε Υπουργέ,

Βρισκόμαστε στο κατώφλι του σχολικού έτους 2013-2014 και ο φόβος και η αγωνία όλων των μαθητών με αναπηρία, όλων εμάς των γονέων που έχουμε παιδιά με αναπηρία, παραμένει ο ίδιος και ακόμα πιο έντονος αφού η σχολική χρονιά που μόλις τελείωσε είχε τα ίδια –και πιο έντονα- προβλήματα με την προηγούμενη, μία ακόμα σχολική χρονιά που:

  •  Οι μεταφορά των μαθητών με αναπηρία για το 80% περίπου των μαθητών με αναπηρία ξεκίνησε προς τα τέλη Νοεμβρίου 2012 και δεν εξομαλύνθηκε σε κάποιες περιοχές μέχρι και την τελευταία ημέρα της σχολικής χρονιάς 2012-2013,
  • Το Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό, το Ειδικό Βοηθητικό Προσωπικό και το Βοηθητικό Προσωπικό στις ΣΜΕΑΕ και στα ΤΕ και στις σχολικές μονάδες Γενικής Εκπαίδευσης που φοιτούν μαθητές με αναπηρία,  το προσωπικό αυτό που τοποθετήθηκε και επαρκές δεν ήταν να καλύψει τις ανάγκες που υπήρχαν και αυτό που τοποθετήθηκε, τοποθετήθηκε με πάρα πολύ μεγάλη καθυστέρηση, που σε κάποιες περιπτώσεις έφτασε σχεδόν στα μέσα της χρονιάς,
  • Οι ΠΣ και επαρκείς δεν ήταν για να καλύψουν όλους τους μαθητές με αναπηρία (με αυτισμό σχεδόν στο σύνολό τους) και τοποθετήθηκαν πολλοί από αυτούς στις αρχές του 2013 και διεκόπη για μία εβδομάδα η ΠΣ λίγο πριν τη λήξη του σχολικού έτους 2012-2013 για να παρακολουθήσουν σεμινάρια οι εκπαιδευτικοί ΠΣ (!),
  • Συνεχίστηκε η μη εφαρμογή αναλυτικών προγραμμάτων εκπαίδευσης μαθητών ΑμεΑ,
  • Συνέχισαν τα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. να μην έχουν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσης στοχευμένο στην εξυπηρέτηση του σκοπού της ίδρυσής τους, της σύνδεσής τους με την τοπική αγορά εργασίας, την τοπική οικονομία και την τοπική κοινωνία,
  • Η υλικοτεχνική υποδομή της Ειδικής Εκπαίδευσης συνέχισε να έχει μεγάλες ελλείψεις και σε ποσότητα και σε προσβασιμότητα
  • Παρέμεινε το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, το αγαθό της δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης, να είναι μη προσβάσιμο, έως και «εχθρικό» για τους μαθητές με αναπηρία, δημιουργώντας νέους αποκλεισμένους μεταξύ των αποκλεισμένων πολιτών αυτής της χώρας, τα άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και τις οικογένειές τους.

Τον επόμενο μήνα συμπληρώνονται πέντε χρόνια από την ψήφιση του Ν.3699/2008, χωρίς να έχει υπάρξει από το Υπουργείο Παιδείας ένα συγκεκριμένο πλαίσιο δράσεων για την εφαρμογή της πολυπόθητης υποχρεωτικότητας της εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία (όπως θεσπίστηκε με το Ν. 3699/2008)

Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για την Ειδική Εκπαίδευση στην Ελλάδα, θεωρήθηκε αρχικά ικανοποιητική βάση διαλόγου διότι, παρά τα κενά και τις ελλείψεις που παρουσίαζε, κατοχύρωνε θεσμικά για πρώτη φορά την υποχρεωτικότητα της Ειδικής Εκπαίδευσης ως θεμελιώδες δικαίωμα, εξισώνοντας τους μαθητές με αναπηρία με τους συνομηλίκους τους μαθητές χωρίς αναπηρία.  Επίσης είχε μια ενταξιακή φιλοσοφία δίνοντας έμφαση στη λειτουργία των Τμημάτων Ένταξης (Τ.Ε.) και κάνοντας εκτενή αναφορά στην Παράλληλη Στήριξη (Π.Σ.) αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητά της και ορίζοντας προδιαγραφές για την υλοποίηση της.  Τέλος προέβλεπε τη στελέχωση των Σχολικών Μονάδων Ειδικής Αγωγής κι Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ) και των Τ.Ε., από εκπαιδευτικούς με εξειδίκευση ανά κατηγορία, θέτοντας τις κατάλληλες επιστημονικές βάσεις για την, κατά το δυνατόν, αποτελεσματικότερη εκπαίδευση των μαθητών με αναπηρία και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

Δυστυχώς όμως, στην πράξη αποδείχτηκε ότι ο νόμος αυτός δεν εφαρμόστηκε ποτέ επί της ουσίας (όπως και ο προηγούμενος νόμος για την Ειδική Αγωγή, ο ν.2817/2000), αρχικά γιατί δεν υπήρχε σχεδιασμός για την υποστήριξή του με την έκδοση των προβλεπόμενων Προεδρικών Διαταγμάτων και κανονιστικών εγκυκλίων που θα ρύθμιζαν επιμέρους ζητήματα, και στη συνέχεια εξ’ αιτίας της δεινής οικονομικής κατάστασης στην οποία περιήλθε η χώρα, καθιστώντας την Ειδική Εκπαίδευση ένα από τα πεδία στα οποία υφίσταται σοβαρό έλλειμμα στο σχεδιασμό και την υλοποίηση πολιτικής και δράσεων λόγω της δημοσιονομικής προσαρμογής.

  • Δεκάδες μαθητές με αναπηρία βρίσκονται εκτός εκπαιδευτικού πλαισίου, ενώ εκατοντάδες μαθητές με αναπηρία εντάσσονται σε ένα, δύο, και σε αρκετές περιπτώσεις, σε πολύ περισσότερους μήνες μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς, εξ΄ αιτίας της ελλιπούς στελέχωσης των ΣΜΕΑΕ, τόσο σε εκπαιδευτικό, όσο και σε ειδικό βοηθητικό προσωπικό, αλλά και στο τεράστιο πρόβλημα που ακούει στο όνομα «μετακινήσεις μαθητών με αναπηρία».
  • Ακόμη και στις σχολικές μονάδες (ΣΜΕΑΕ) που έχουν συμπεριλάβει όλους τους εγγεγραμμένους μαθητές, συχνά συρρικνώνεται το ωράριο ως έσχατη λύση για να μην παραμένουν τα παιδιά στο σπίτι.
  •  Ο αριθμός των ΣΜΕΑΕ δεν επαρκεί για να καλύψει το συνολικό αριθμό των μαθητών με αναπηρία, κυρίως στην περιφέρεια,
  • Οι εγκεκριμένες Π.Σ. είναι σημαντικά λιγότερες από αυτές που χρειάζονται για να καλυφθεί το σύνολο των πραγματικών αναγκών Παράλληλης Στήριξης μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που έχουν ή μπορούν να ενταχθούν σε σχολικές μονάδες της Γενικής Εκπαίδευσης.
  • Το ίδιο και στις ΣΜΕΑΕ, που οι οργανικές θέσεις των εκπαιδευτικών σε σχέση με τις πραγματικές λειτουργικές ανάγκες είναι επίσης κατά πολύ λιγότερες, ενώ στις περιπτώσεις που καλύπτονται από αναπληρωτές αυτό γίνεται με πάρα πολύ μεγάλη καθυστέρηση.
  • Το ίδιο ισχύει και για τα Τ.Ε. και την Π.Σ., όπου οι τοποθετήσεις των αναπληρωτών εξαρτώνται απόλυτα (και σε χρόνο υλοποίησης και σε πλήθος) από τις πιστώσεις που εγκρίνονται, οι οποίες δεν είναι ίδιες για κάθε σχολική χρονιά (με αποκορύφωμα το σχολικό έτος 2012-2013, κατά το οποίο δημιουργήθηκαν δυσαναπλήρωτα κενά με τραγικές συνέπειες για τους μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες).

Όπως λοιπόν προκύπτει από τα παραπάνω, στην Ελλάδα, το θεμελιώδες, συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της υποχρεωτικής δημόσιας εκπαίδευσης για τα ΑμεΑ παραβιάζεται κατάφορα και η θεσμοθέτησή του από το ν.3699/2008 δεν επαρκεί για να μετουσιωθεί σε πράξη.

Επιπρόσθετα, το ότι δεν υπάρχουν αντίστοιχα μεταπτυχιακά προγράμματα στα Α.Ε.Ι. της χώρας, το ότι δεν υλοποιούνται σεμινάρια εξειδίκευσης για τους εν ενεργεία εκπαιδευτικούς (ιδιαίτερα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης), δεδομένης της κατάργησης των Διδασκαλείων Ειδικής Αγωγής, αλλά και το ότι η τοποθέτηση εξειδικευμένων εκπαιδευτικών ανά κατηγορία που προβλέπεται από το νόμο και που θα εξασφάλιζε την κατάλληλη επιστημονική υποστήριξη των μαθητών, σχεδόν παντελείς έλλειψη αναλυτικών προγραμμάτων ανά κατηγορία (ειδικά στη β’ βάθμια εκπ/ση), οι ελλείψεις στην απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή, η έλλειψη σύγχρονων σταθμισμένων εργαλείων αξιολόγησης καθώς και τα διαρκή προβλήματα που προκύπτουν στις μετακινήσεις των μαθητών με αναπηρία, διαμορφώνουν το πραγματικό τοπίο που επικρατεί στην δημόσια Ειδική Εκπαίδευση στη χώρα μας σήμερα, στην Ελλάδα του 21ου αιώνα.

Μία πραγματικότητα που δηλώνει ότι η δημόσια Ειδική Εκπαίδευση στην Ελλάδα, διαθέτει ένα θεσμικό πλαίσιο ανεφάρμοστο, το οποίο και εκ του αποτελέσματος αποδεικνύεται απλά ως ένα φιλόδοξο σχέδιο (εάν όχι ευχολόγιο), με αποτέλεσμα να έχουμε για τα παιδιά μας, για τα άτομα με Αυτισμό, με Νοητική Αναπηρία, με Σύνδρομο Down, με Εγκεφαλική Παράλυση, για όλα τα άτομα με αναπηρία, μία Εκπαίδευση που όχι μόνο υποχρεωτική και ανεμπόδιστη δεν μπορεί να θεωρηθεί, αλλά αγγίζει τα όρια της παραβίασης των θεμελειοδέστερων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Κύριε Υπουργέ,

Η αναβάθμιση των υφιστάμενων εκπαιδευτικών δομών, σημαίνει τη λήψη στοχευμένων μέτρων που θα περιλαμβάνουν απαραίτητα τα εξής 12 σημεία:

  • την οργάνωση ενός αξιόπιστου και ασφαλούς συστήματος μετακινήσεων των μαθητών με αναπηρία προς και από τα σχολεία τους, προκειμένου να βρίσκονται από την πρώτη ημέρα του σχολικού έτους στις τάξεις τους και τη βελτίωση της κτιριακής υποδομής, αλλά και τη βελτίωση της φυσικής προσβασιμότητας των υποδομών των σχολικών μονάδων,
  • την κατάρτιση αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών, που στην Ειδική Εκπαίδευση η εφαρμογή τους πρέπει να είναι υποχρεωτική,
  • την επαρκή παροχή Προγραμμάτων Παράλληλης Στήριξης,

  • την παροχή τεχνολογικών βοηθημάτων και τη χρήση νέων τεχνολογιών με βάση την αρχή της καθολικής πρόσβασης,

  • την έγκαιρη έναρξη της σχολικής χρονιάς (με επαρκές προσωπικό και υλικοτεχνική υποδομή) και την έγκαιρη παράδοση των σχολικών βιβλίων με τις κατάλληλες προδιαγραφές για τα άτομα με αναπηρία – όπως βιβλία σε γραφή Braille, βιβλία προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες των κωφών μαθητών, βιβλία προσαρμοσμένα στις ανάγκες των μαθητών με νοητική αναπηρία, σύνδρομο down, αυτισμό, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες κ.λπ.,

  • τη στελέχωση με μόνιμο ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό και όχι ωρομίσθιο ή αναπληρωτές όπως ισχύει σήμερα (Το ισχύον σύστημα στελέχωσης με μετάθεση, απόσπαση ή αναπλήρωση αφενός απαξιώνει τον εκπαιδευτικό και το έργο του, αφετέρου οδηγεί στην υποβάθμιση της ποιότητας των εκπαιδευτικών υπηρεσιών προς τα άτομα με αναπηρία, ενώ, οποιοδήποτε σύστημα αξιολόγησης των Εκπαιδευτικών θα πέσει στο κενό),
  • τη στελέχωση με ειδικό βοηθητικό προσωπικό των σχολικών μονάδων όλων των βαθμίδων, Ειδικής και Γενικής Εκπαίδευσης που φοιτούν μαθητές με αναπηρία και σχολικούς νοσηλευτές σε κάθε ΣΜΕΑΕ,
  • την εκπόνηση, άμεσα, προγράμματος δράσης για την ενίσχυση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ., τη στελέχωσή τους με εξειδικευμένους εκπαιδευτές, ειδικούς επιστήμονες κ.λπ. και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων του Επιχειρησιακού Προγράμματος ¨Δια Βίου Μάθηση¨ για την αναβάθμιση και τη βελτίωση των Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.,
  • ειδικά, για την εκπαίδευση των ατόμων με νοητική αναπηρία, με αυτισμό, με σύνδρομο Down και πολλαπλές αισθητηριακές, σωματικές και νευροψυχιατρικές αναπηρίες, πρέπει να εξεταστεί η αναγκαιότητα ίδρυσης νέων Σχολικών Μονάδων, προκειμένου να ενταχθούν ισότιμα στην εκπαιδευτική διαδικασία,

  • την ιδιαίτερη έμφαση που θα πρέπει να δοθεί στη στελέχωση των σχολείων Γενικής Εκπαίδευσης που λειτουργούν Τ.Ε. και Π.Σ., με εκπαιδευτικούς που θα παρέχουν την κατάλληλη παράλληλη στήριξη και συνεκπαίδευση στους μαθητές με αναπηρία (σύμφωνα και με την παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 3699/08),
  • την απόσυρση της διάταξη του Ν.3699/2008 όπου οι διδακτορικοί/μεταπτυχιακοί τίτλοι σπουδών προηγούνται του βασικού τίτλου σπουδών στην Ειδική Αγωγής και της προϋπηρεσίας εκπαιδευτικών στην εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία,
  • τέλος, το μείζον θέμα της κάλυψης των αναγκών μαθητών που δεν αυτοεξυπηρετούνται και φοιτούν σε ΣΜΕΑΕ ή Τ.Ε. ή σχολεία Γενικής Εκπαίδευσης με την ανάλογη στήριξη και παρουσία Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Π.), ανάλογα με το είδος της αναπηρίας τους και τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που απορρέουν από αυτή (σύμφωνα και με την παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 3699/08).

Με λίγα λόγια και με αφορμή το σχολικό έτος που μόλις ολοκληρώθηκε, αλλά και το τρέχον σχολικό έτος 2013-2014 που πρόκειται να αρχίσει σε 2,5 μήνες (θέλουμε να πιστεύουμε, την ίδια ημέρα για όλους τους μαθητές και για τους μαθητές με αναπηρία), υποχρεωτικότητα της εκπαίδευσης, δεν σημαίνει μόνο ότι θα ανοίξουν οι πόρτες των σχολείων, αλλά ότι τα σχολεία θα είναι έτοιμα να παρέχουν τις κατάλληλες εκπαιδευτικές υπηρεσίες ΚΑΙ στα άτομα με αναπηρία.

Κύριε Υπουργέ,

Με αυτά τα δεδομένα και με γνώμονα το ότι το υπέρτατο δημόσιο αγαθό της εκπαίδευσης πρέπει να είναι προσβάσιμο και ποιοτικό προς όλους τους πολίτες, για να μπορούμε να έχουμε κάποια στιγμή και μία ουσιαστική κοινωνική ποιότητα, η ΠΟΣΓΚΑμεΑ έχει διατυπώσει, σας έχει καταθέσει (και σας επισυνάπτουμε για μία ακόμα φορά) και έχει δημοσιοποιήσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο θέσεων – προτάσεων για το σύνολο της εκπαιδευτικής διαδικασίας των ατόμων με αναπηρία στη χώρα μας.

Ενεργήστε άμεσα, λάβετε τις απαραίτητες πρωτοβουλίες και όλα τα απαραίτητα μέτρα, ώστε το σχολικό έτος 2013-2014 να είναι η αρχή που θα γίνει πραγματικότητα το πάγιο αίτημα της ΠΟΣΓΚΑμεΑ και ολόκληρου του εθνικού αναπηρικού κινήματος (που σε τριτοβάθμιο επίπεδο εκπροσωπείται από την ΕΣΑμεΑ) που δεν είναι άλλο απ’ το ότι: κάθε σχολική χρονιά ν’ αρχίζει την ίδια ημέρα για ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ και το αγαθό της εκπαίδευσης να είναι ΔΗΜΟΣΙΟ, δηλαδή ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟ ΣΕ ΟΛΟΥΣ!

Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τις θέσεις της ΠΟΣΓΚΑμεΑ για την Ειδική Εκπαίδευση πατώντας εδώ :

ΚΕΙΜΕΝΟ ΘΕΣΕΩΝ

Για την Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΟΣΓΚΑμεΑ,

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΥΜΒΑΙΟΣ

Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΑΣΤΑΣ

Πίνακας Αποδεκτών Κοινοποίησης:

-Γραφείο Πρωθυπουργού, κ. Α. Σαμαρά
-Βουλή των Ελλήνων, Πρόεδρο και Μέλη Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων
-Βουλή των Ελλήνων, Πρόεδρο και Μέλη Υποεπιτροπής για τα θέματα των Ατόμων με Αναπηρία
-Αναπληρωτή Υπουργό Παιδείας Θρησκευμάτων Αθλητισμού και Πολιτισμού, κ. Κ. Τζαβάρα,
-Υφυπουργό Παιδείας Θρησκευμάτων Αθλητισμού και Πολιτισμού, κ. Ι. Ιωαννίδη,
-Υφυπουργό Παιδείας Θρησκευμάτων Αθλητισμού και Πολιτισμού, κ. Θ. Παπαθεοδώρου,
-Γενικό Γραμματέα Υπουργείου Παιδείας Θρησκευμάτων Αθλητισμού και Πολιτισμού, κ. Α. Κυριαζή
-Διευθυντή Διεύθυνσης Ειδικής Αγωγής, κ. Κ. Λολίτσα
-ΕΣΑμεΑ
-ΔΟΕ
-ΟΛΜΕ
-ΠΟΣΕΠΕΑ

-Φορείς – Μέλη ΠΟΣΓΚΑμεΑ

Τα σχόλια είναι κλειστά.