Δύο μήνες πριν το τέλος της φετινής σχολικής χρονιάς ανακοινώθηκαν σεμινάρια Ειδικής Αγωγής ΕΣΠΑ από τα Περιφερειακά Επιμορφωτικά Κέντρα (ΠΕΚ). Όλοι οι εκπαιδευτικοί που συμμετέχουν στο «Πρόγραμμα Εξειδικευμένης Εκπαιδευτικής Υποστήριξης για Ένταξη Μαθητών με Αναπηρία ή / και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» μέσω ΕΣΠΑ υποχρεούνται να τα παρακολουθήσουν.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τρεις φάσεις επιμόρφωσης και θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει τη σχολική χρονιά 2010-2011. Όμως, η επιμόρφωση πέρασε κατευθείαν στη Γ΄ φάση τα σχολικά έτη 2010-2011 και 2011-2012.
Φέτος, τρία χρόνια μετά την έναρξη του προγράμματος ΕΣΠΑ, και μάλιστα Μάρτιο μήνα (προς το τέλος της σχολικής χρονιάς), αποφασίστηκε η υλοποίηση των φάσεων Α΄ και Β΄ μέσα σε 70 ώρες, σε απογευματινό ωράριο και με απαλλαγή των αναπληρωτών εκπαιδευτικών από τα διδακτικά τους καθήκοντα, δηλαδή με απουσία τους από το σχολείο κατά τις πρωινές ώρες των μαθημάτων.
Καταρχήν, εν μέσω οικονομικής κρίσης, υποχρεώνονται εκπαιδευτικοί να διανύουν μεγάλες αποστάσεις σπαταλώντας διόλου ευκαταφρόνητα ποσά, για να παρευρεθούν στα σεμινάρια στα Περιφερειακά Κέντρα.
Επιπλέον, υποτίθεται ότι ο στόχος των σεμιναρίων αυτών είναι η προώθηση της καλύτερης ποιότητας εκπαίδευσης των μαθητών που χρειάζονται Παράλληλη Στήριξη. Ο τρόπος, όμως, και ο χρόνος διεξαγωγής των σεμιναρίων έρχεται σε αντίθεση με το σκοπό, αφού «αρπάζει» τους εκπαιδευτικούς της παράλληλης στήριξης αφήνοντας μετέωρους τους μαθητές.
Κανένας δε σκέφτηκε ότι πολλοί από τους συναδέλφους μας ανέλαβαν υπηρεσία μόλις πριν 20 μέρες. Με την απαλλαγή τους από τα διδακτικά καθήκοντα (όσο διαρκεί η επιμόρφωση αυτή), σημαίνει ότι θα δουλέψουν ακόμα 17 μέρες πριν το Πάσχα και άλλο ένα μήνα μετά. Δηλαδή τα παιδιά που χρειάζονται ειδική εκπαιδευτική στήριξη, θα την έχουν φέτος για … δυο μήνες το χρόνο (στο σύνολο της 9μηνης σχολικής χρονιάς).
Η σχολική χρονιά φτάνει στο τέλος της. Πότε προσδοκούν οι υπεύθυνοι, να εφαρμόσουν οι εκπαιδευτικοί αυτά που έμαθαν, από τη στιγμή που και η χρονιά τελειώνει, αλλά και οι εκπαιδευτικοί απολύονται τον Ιούνιο;
Άλλωστε τι «αξία» έχει η ταλαιπωρία μερικών εκατοντάδων συναδέλφων και η εγκατάλειψη κάποιων παιδιών, μπροστά στο «ξεκοκάλισμα» (αυτοσκοπό-απορρόφηση;;;) του ΕΣΠΑ και μπροστά στη βαρύγδουπη «επένδυση» του «portfolio» των διάφορων συμβούλων και «επιμορφωτών» μ’ ένα ακόμα «πιστοποιητικό» ;
Οργανωτικά Θέματα
Η οργάνωση των σεμιναρίων έγινε με πρωτοφανή προχειρότητα. Παραδείγματα που καταδεικνύουν την προχειρότητα υπάρχουν πολλά ανά περιοχές. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι επιμορφωτής νόμιζε ότι ήταν επιμορφούμενος (!!), ήρθε, έκατσε στο τμήμα μαζί με τους άλλους επιμορφούμενους και περίμενε να τον επιμορφώσουν. Καθώς η ώρα περνούσε και επιμορφωτής δεν ερχόταν, τελικά οι επιμορφούμενοι διαμαρτυρήθηκαν και ξεσκεπάστηκε το τι είχε συμβεί (ο επιμορφωτής νόμιζε ότι ήταν επιμορφούμενος). Σε κάποιες άλλες περιοχές οι εκπαιδευτικοί ειδοποιήθηκαν μόλις δύο μέρες πριν την έναρξη των σεμιναρίων. Όλο αυτό έγινε φυσικά σε βάρος των μαθητών: κάποιοι από αυτούς έμειναν μετέωροι στο σχολικό πλαίσιο, κάποιοι παρέμειναν στα σπίτια τους μέχρι να επιστρέψει ο εκπαιδευτικός της παράλληλης στήριξης, ενώ κάποιοι γονείς επιβαρύνθηκαν επιπλέον προσλαμβάνοντας ιδιωτική παράλληλη στήριξη για τις 2 εβδομάδες. Αποτέλεσμα αυτής της ενέργειας είναι το γεγονός ότι διαταράσσεται το οικογενειακό περιβάλλον, αρχικά, αλλά και η σχολική καθημερινότητα τόσο των μαθητών όσο και των συναδέλφων εκπαιδευτικών. Όλα αυτά γίνονται σε αντίθεση με τις θεωρίες και τις απόψεις περί εξασφάλισης της σταθερότητας του προγράμματος των μαθητών, της αίσθησης της ασφάλειας στο σχολικό περιβάλλον και της συστηματικής δουλειάς από το δάσκαλο και της συνέχειας.
Όλα αυτά γεννούν ερωτήματα για τους πραγματικούς σκοπούς της επιμόρφωσης.
Επίσης, δεν έγινε σωστή κατανομή των επιμορφούμενων, καθώς μέσα στα ίδια τμήματα τοποθετήθηκαν εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής, εκπαιδευτικοί γενικής αγωγής και εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτό παρακωλύει τη σωστή διεξαγωγή του σεμιναρίου. Οι εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής κατέχουν τουλάχιστον τις βασικές αρχές, έννοιες και τρόπους διδασκαλίας-μεθοδολογίας της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, ενώ οι συνάδελφοι εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης από τη Γενική Αγωγή και Εκπαίδευση ξεκινούν την επιμόρφωση από το αρχικό επίπεδο. Αυτή η ποικιλομορφία στη σύνθεση των τμημάτων των επιμορφούμενων επηρεάζει ακόμη περισσότερο την αποτελεσματικότητα της fast-track επιμόρφωσης. Θα έπρεπε να δημιουργηθούν διαφορετικά τμήματα, ώστε οι εκπαιδευτικοί γενικής αγωγής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να εισαχθούν σε βασικά θέματα αναπηρίας και ένταξης και οι εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής να επιμορφωθούν σε πιο εξειδικευμένους τομείς.
Θέματα Δεοντολογίας
Καταγγέλλουμε τον αυταρχισμό και την υποκρισία των ΠΕΚ. Είμαστε όλοι συνάδελφοι και αυτό πρέπει να γίνει ευρέως κατανοητό. Είναι απαράδεκτο να γίνονται υποτιμητικά, ειρωνικά σχόλια από τους υπευθύνους «είστε υπάλληλοι και πρέπει να υπακούτε» ή να γίνεται ασφυκτικός έλεγχος αναφορικά με τα παρουσιολόγια, δημιουργώντας κλίμα ανασφάλειας και τρομοκρατίας. Σε περιπτώσεις που το επέβαλλαν θα έπρεπε να δίνεται απαλλαγή και να μην υπάρχει διαρκής καχυποψία εις βάρος συναδέλφων που αντιμετώπιζαν αντικειμενικές δυσκολίες.
Είναι απαράδεκτη η απόφαση των ΠΕΚ, ότι η επιμόρφωση μπορεί να πραγματοποιηθεί αγνοώντας τις ανάγκες των επιμορφούμενων, καθώς και των αντικειμενικών δυσκολιών που προκύπτουν από τις χιλιομετρικές αποστάσεις ανάμεσα στους νομούς, καθώς και τη μετακίνηση συναδέλφων από νησιωτικές περιοχές.
Εν μέσω οικονομικής κρίσης αδυνατούμε να ανταπεξέλθουμε οικονομικά, γνωρίζοντας πολύ καλά πως -ΕΑΝ τελικά πληρωθούμε- αυτό θα γίνει μετά από αρκετούς μήνες.
Επομένως, μετά από όλα αυτά μόνο ως υποκρισία μπορούμε να θεωρήσουμε τη στάση των στελεχών των ΠΕΚ οι οποίοι εξέφρασαν «κατανόηση». Όλοι αυτοί, που με τη στάση τους προσπαθούν να μας θυμίζουν ότι είμαστε «συνάδελφοι» , απέδειξαν ότι ΔΕΝ κατανοούν, αλλά διαχειρίζονται με στυγνό, διοικητικό τρόπο το πρόβλημα χρησιμοποιώντας απειλές.
Οι εκπαιδευτικοί και οι ζωές τους δεν είναι δέματα, να μεταφέρονται διαρκώς από εδώ και από εκεί προς χάρη μιας επιμόρφωσης αμφιβόλου ποιότητας και πρόχειρης οργάνωσης.
Θέματα επιμόρφωσης
Οι επιμορφωτές που κλήθηκαν να επιμορφώσουν τους εκπαιδευτικούς Παράλληλης Στήριξης, κατά πλειοψηφία δεν ήταν άνθρωποι που δραστηριοποιούνται στο χώρο της Ειδικής Αγωγής. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να διατυπώνονται ασάφειες και ανακρίβειες σχετικά με διάφορους όρους που δε χρησιμοποιούνται πλέον ή δεν υπάρχουν («Κωφάλαλοι», «ειδικές τάξεις», «η δυσλεξία είναι διαταραχή λόγου», «τα καθυστερημένα» ). Επίσης, δεν ήταν ενημερωμένοι για το ότι οι επιμορφούμενοι εκπαιδευτικοί εργάζονται στην παράλληλη στήριξη και όχι σε τμήματα ένταξης ή ειδικά σχολεία!
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης ήταν η έκφραση και κάποιων επικίνδυνων απόψεων για το χώρο της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης αλλά και της Εκπαίδευσης γενικότερα. Εκφράστηκαν απόψεις και μέθοδοι που δε βασίζονται σε καμία θεωρία αλλά σε προσωπικές απόψεις και ιδεολογίες που δε μας ταιριάζουν και απαξιώνουν το θεσμό της Παράλληλης Στήριξης, του εκπαιδευτικού και προκαλούν διαταραχές στην εκπαίδευση των μαθητών μας.
Είναι απαράδεκτο να υπάρχουν άνθρωποι που επιμορφώνουν νέους συναδέλφους και εκπαιδευτικούς γενικής αγωγής, οι οποίοι δεν έχουν το γνωστικό υπόβαθρο της Ειδικής Αγωγής αλλά και την πείρα, και να τους εισάγουν σε αυταρχικές μεθόδους διαχείρισης των μαθητών της Παράλληλης Στήριξης. Είναι ντροπή να αφήνουμε να υπάρχουν τέτοιου είδους αντιλήψεις στην εκπαίδευση γενικότερα και να μιλάμε για την προώθηση της ποιότητας της εκπαίδευσης των μαθητών της Παράλληλης Στήριξης, ενώ στην πραγματικότητα οι αντιλήψεις αυτές μας γυρνάνε σε άλλες εποχές.
Προς σκέψη:
Ζητάμε οι επιμορφώσεις (γενικά) να γίνονται στη αρχή του σχολικού έτους γιατί μόνον τότε αποκτούν νόημα.
Ουσιαστική επιμόρφωση υψηλού επιστημονικού επιπέδου. Η επιμόρφωση να γίνεται με εκπαιδευτική άδεια για όλους τους εκπαιδευτικούς και, βέβαια, ανά επιστημονικό πεδίο.
Να επιλέγονται θέματα επιμόρφωσης σύγχρονα και πρακτικού χαρακτήρα (εφαρμογή θεωρίας στην πράξη).
Να διαχωρίζονται οι επιμορφούμενοι εκπαιδευτικοί ανάλογα με τον κλάδο τους και να μην είναι όλοι μαζί ανεξέλεγκτα για την αποτελεσματικότητα της επιμόρφωσης.
Να αξιολογούνται οι επιμορφωτές και να καλούνται μόνον οι σχετικοί με το χώρο της Ειδικής Αγωγής.
Να υλοποιηθούν σεμινάρια και για τους εκπαιδευτικούς Γενικής Αγωγής που έχουν στην τάξη τους μαθητές που χρειάζονται Παράλληλη Στήριξη, για τη φύση της αναπηρίας, το θεσμό της Παράλληλης Στήριξης, το ρόλο του Εκπαιδευτικού Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης αλλά και για την αναγκαία συνεργασία των δύο εκπαιδευτικών.
Να είναι οικειοθελής η συμμετοχή των εκπαιδευτικών λαμβάνοντας υπόψη και την οικονομική κρίση αλλά και την ομαλή λειτουργία των σχολείων και των οικογενειών των μαθητών καθώς και της οικογενειακής καθημερινότητας του εκπαιδευτικού.
Άμεση καταβολή των οδοιπορικών και λοιπών εξόδων.
Όλων των ειδών τα σεμινάρια πρέπει να γίνονται εντός εργασιακού ωραρίου κι όχι απόγευμα. Να γίνονται σε περιοχές κοντά στον τόπο που βρίσκεται το σχολείο.
